160 rocznica wybuchu Powstania Styczniowego
Dęblińskie obchody 160 rocznicy Powstania Styczniowego rozpoczęły się o godz. 10.00 w kościele Piusa V, gdzie odprawiono uroczystą Mszę Świętą w intencji poległych powstańców.
W Muzeum Sił Powietrznych o godz. 13.30 otwarto wystawę historyczną pod tytułem „Wieczna Pamięć Bohaterom. Dęblin i okolice w zrywie niepodległościowym 1863 r.” Po zaprezentowaniu wystawy odbyła się prelekcję Sylwii Kostyry z lubelskiego oddziału IPN pod tytułem „Upamiętnianie miejsc pochówku weteranów powstania styczniowego na terenie Lubelszczyzny”. Pani Sylwia Kostyra przybliżyła także akty prawne, które chronią mogiły weteranów walk o wolność i niepodległość w latach 1768 – 1963.
Na cmentarzu w Bobrownikach, o godz. 15.00 tutejszy proboszcz odprawił Koronkę do Bożego Miłosierdzia za dusze uczestników powstań narodowych. Po koronce zostały zapalone znicze na mogile Michała Sochackiego.
Powstanie Styczniowe wybuchło 22 stycznia 1863 roku w Królestwie Polskim, a 1 lutego na terenie Litwy. Stoczono ogółem 1200 bitew i potyczek, w których wzięło udział około 100 – 200 tys. powstańców. Po powstaniu 38 tys. skazano na katorgę (zesłanie na Syberię), a 10 tys. wyemigrowało.
Powstańcy styczniowi związani z Dęblinem to:
– Romuald Traugutt – budowniczy dęblińskiej cytadeli,
– Michał Sochacki – ojciec Augusta Sochackiego, znanego przedwojennego lekarza –społecznika,
– Aleksander Uchnast, który mieszkał na ulicy Kościuszki.
Towarzystwo Przyjaciół Dęblina wystąpiło do Rady Miasta o nadanie nazwy „Powstańców Styczniowych” rondu na drodze wyjazdowej z Dęblina w kierunku Stężycy. Czekają nas konsultacje społeczne w tej sprawie.
W naszej okolicy najsłynniejszą potyczką powstańców była Bitwa pod Żyrzynem, którą opisał Jarosław Iwaszkiewicz w opowiadaniu „Heydenreich”. Patrol powstańczy przejął depeszę, z której wynikało, że przez stację pocztową w Żyrzynie przechodził będzie konwój wojskowy z twierdzy Iwangorod (Dęblin) wiozący 201 tys. rubli. Gen. Kruk natychmiast podjął decyzję o zorganizowaniu zasadzki. Zwycięską dla powstańców bitwę stoczono 8 sierpnia 1863 roku. Powstańcami dowodził ppłk Michał Heydenreich ps. Kruk, a rosyjskim konwojem por. Laudański.
W 2017 r. podczas budowy drogi ekspresowej S17 w okolicach Żyrzyna odkopano ludzkie szczątki, guziki i pociski, które pochodziły z czasów powstania styczniowego.
gsz